Beat them all!

Als Kaapstad te gevaarlijk is om in je eentje door rond te lopen, of de aftanden zijn te groot om lopend af te leggen, dan moet je wel met de Uber gaan. (Of je draagt pepperspray met je mee. Ook redelijk safe) In Kaapstad zijn geen metro’s, weinig bussen en als er bussen zijn, zijn het van die kleine personen busjes. In de busjes zitten sowieso al twee vaste medewerkers. Een van deze medewerkers is de bestuurder en de ander is een soort van propper die al rijdend uit het raam hangt en je probeert naar binnen te praten. Het geeft je niet geheel het gevoel dat je veilig bent en dat is waarschijnlijk ook een van de redenen dat Uber hier zo groot is. Via de Uber ben je goedkoper uit dan met een normale metertaxi en je kan snel en veel zien van de stad. Nou ja, veel zien van de stad, voornamelijk de grote wegen, maar je leert de stad wel kennen door de verhalen van de taxichauffeurs. Taxichauffeurs afkomstig uit heel Afrika die zijn gevlucht voor oorlog of die weg gingen vanwege de grote armoede. Zij zagen in die grote armoede geen uitweg. Er was voor hen geen kans op een baan en dus ook geen kansen voor een beter leven.
In Kaapstad moet het dan gebeuren, maar ook in Kaapstad is het als buitenlander moeilijk een baan te krijgen. Je moet de juiste papieren hebben. Een bewijs van je opleiding, een bewijs van je paspoort en eigenlijk moet je ook een Zuid-Afrikaanse nationaliteit hebben wil je aan de bak kunnen. Het is allemaal ook niet gemakkelijk.
Dat is dan ook een van de redenen dat mensen beginnen als uberdriver. Uber geeft hen de mogelijkheid om geld te verdienen. Het creëert weer kansen voor hen. De ene uberdriver is aan het sparen om zijn studie te kunnen betalen en de andere uberdriver zet het geld opzij voor zijn campagne om in het parlement te komen van zijn geboorte land. Uber is onbewust een organisatie die de mensen weer hoop geeft en dromen werkelijkheid kan laten worden. Daar waar een inkomen is, zien deze uberdrivers een uitweg. Een weg uit de erbarmelijke omstandigheden waar ze tijden lang in hebben geleefd. Een droom naar groter, meer, beter en mooier. Want de auto die ze hebben gekocht en langzaamaan afbetalen aan uber is niet de werkplaats waar ze voor altijd willen werken, maar die op dit moment wel de manier is om geld te genereren. Eigenlijk is het de perfecte oplossing, want zelfs als mensen studeren, kunnen ze er nu ook naast werken. Of als ze niet de juiste papieren hebben, dan kunnen ze werken voor zichzelf in een bedrijf dat verder niet aan Zuid-Afrika gebonden is. Uber wist het niet, of misschien weten ze het zelfs nog steeds niet, maar ze zijn de tool die dromen weer werkelijkheid kunnen laten worden.

Ik heb er bewondering voor hoor, mensen die kunnen blijven dromen, zelfs al rijkt de situatie er op sommige momenten niet zo naar. Wij hebben eigenlijk zo veel kansen dat als het ene niet werkt, het andere vanzelf wel op je pad komt. Wij hebben de kans om uit te vinden waar we goed in zijn en wat we leuk vinden. De mogelijkheid om te dromen en dromen werkelijkheid te laten worden in een vrij kort tijdsbestek.
Hier hebben mensen dromen en zullen vechten. Natuurlijk ook niet iedereen, dan praat ik over een kleine doelgroep. Een doelgroep waar ik heel erg veel bewondering voor heb. Zoals de directeur van FOCHA, die als enige uit een gezin met 7 kinderen een opleiding heeft afgerond en nu een goede baan heeft en een huis. Hij vertelde hoe hij vroeger gezellig met zijn 9’en in 1 kamer sliep en hoe gek het was toen dat veranderde naar 2 kamers. Hoe ongezellig ze dat opeens allemaal vonden.
Hij vertelde zo prachtig wanneer hij begon met vechten voor zijn plek in society. Wanneer het besef kwam dat hij niet meer voor altijd in hetzelfde hutje wilde wonen en hoe hij wilde zorgen dat zijn kinderen later naar school zouden kunnen gaan. Hij begon met studeren en in plaats van zijn familie die hem supportte om door te gaan met studeren, werd tegen hem gezegd “Start working! You eat all of our food!” En dat zegt je eigen familie tegen je. Vanaf dat moment heeft hij nooit meer een hap van het eten gegeten dat er ’s avonds op tafel stond. Hij begon er zelf wel voor te zorgen. Hij at bij anderen of kocht zijn eigen eten. Natuurlijk wilde hij dat laatste het liefst altijd, maar omdat hij ook nog bezig was met studeren kon hij niet al zijn geld opmaken aan eten.
Hij was een drop out en raakte met zichzelf in de put, maar uiteindelijk kwam wel het besef dat hij het zo niet zou gaan maken en hij keerde terug naar school. Hij werkte als volunteer bij FOCHA en met behulp van de juiste mensen klom hij langzaam op naar de top.
Hard werken beloont en hij kon samen met zijn vrouw een huis kopen in Ottery. Een suburb waar nog lang niet alles lekker loopt, maar waar de mensen wel in harmonie met elkaar samen wonen, tenminste...
Soms zijn er periodes dat de gangs enorm actief zijn. Dan wordt er gestolen, gevochten, drugs gehandeld kortom illegale shit.
David nam ons mee naar zijn buurt en liet ons zien dat rondom de flatjes op elke hoek wel een aantal gangs aan het vergaderen waren. Op het moment dat ze niet aan het vergaderen zijn dan zijn ze vaak op pad, bezig met die criminele zaakjes.
Lid zijn van een gang is echt een fulltime baan. Iets waar je altijd mee bezig bent en haast niet uit kan komen. Het is een levensstijl en iets wat je meegeeft aan je kinderen. Toen ik dan ook een vader in het ziekenhuis zag die groot op zijn arm 26 had getatoeëerd, wist ik meteen wat het betekende. Het betekend dat hij lid is van een gang en dat hij actief is in de rang van stelen en beroven. Wel de minst heftige criminele zaakjes die er te klaren vallen binnen een gang, maar toch iets dat wordt meegegeven aan zijn kinderen en wat zijn kinderen waarschijnlijk ook zullen gaan doen. Dat arme kindje dat nu ziek in het ziekenhuis ligt, ligt een heel andere toekomst te wachten dan zijn eigen vader voor hem zou wensen. Elke ouder wil graag een goede baan voor zijn kind, maar er is een grote kans dat dit kindje ook lid wordt van 26.
En laat die bende 26 nou net de bende zijn waar onze director zo’n last van had. Binnen 3 maanden was er bij hem 3 keer ingebroken. Hij was het zat, niet alleen is het rot dat er telkens van alles van waarde van je weg is, ook is het een inbreuk op je privacy en gevoel van veiligheid. Maar wat doe je er tegen?
Hij ging naar de leider van de gang en vroeg hem tegen zijn so called personeel te zeggen, op te houden telkens opnieuw en opnieuw binnen te sluipen in zijn huis en spullen weg te nemen en als ze niet zouden stoppen dat hij dan naar de politie toe zou stappen.
Een gangleader, de meest gevreesde personen in de townships en hij stapt er zomaar op af. Daar zijn wel wat guts voor nodig!
“Maar David, hoe deed je dat dan. Was je niet bang?” Vroeg ik hem met grote belangstelling “Ik liet geen emotie zien” zei hij “Ik benaderde hem als gelijke. Alsof ik tegen jou zou praten. Geen emoties van angst, alleen respect van weerszijden. Hij begreep mij, niemand wil overvallen worden en uiteindelijk wil ook niemand de gevangenis in draaien om een stomme overval. Daarbij wil je als gangleader ook dat je gang in de community een goede naam heeft. Daar bereik je meer mee dan om alleen vijanden te maken. Dus zijn troepen laten stoppen was voor hem eigenlijk de enige mogelijkheid. Uiteindelijk verloor hij er niks mee en won hij er niks mee. Of nouja, op mijn respect na dan. Die heeft hij gewonnen.” Vertelde David prachtig “En jij die van hem.” Zei ik als een soort besluitend woord.
Het besluitende woord is nu sowieso gegeven. Onze tijd bij FOCHA zit erop en het enige wat er nu nog is, is een heerlijke herinnering een vakantie voor de boeg en de bonte avond.
Samen met David en alle andere meiden reden we naar Muizenberg om een groot kampvuur te maken, zoals dat bij een bonte avond hoort. Het voelde echt als de laatste dag van zeilkamp. Iedereen zat met dikke truien aan om het kampvuur heen. We aten pizza uit de doos en we luisterden naar de liedjes die David zong en begeleidde met zijn gitaar. Op het moment dat we een van zijn liedjes konden mee zingen, zongen we uit volle borst mee. Na een dik uur zingen begon David een beetje schor te worden en haalden wij de boksen tevoorschijn waar wij eens even onze Nederlandstalige muziek doorheen zouden pompen. Een bonte avond is geen bonte avond op het moment dat er geen optredens op de planning staan en daarom pakten we elkaar bij de schouders en deden de polonaises als vorm van entertainment. “Want hij zei Leef, alsof het je laatste dag is. Leef! Alsof de morgen niet bestaat!” Iedereen schreeuwde de tekst van het liedje vol uit mee, behalve David. Die moeite deed te verstaan wat we zeiden. Door de tekst vanuit het Afrikaans te vertalen kon hij het meeste wel meekrijgen van wat we zongen en zag je zo af en toe een glimlach op zijn gezicht verschijnen als hij begreep hoe dom de meeste Nederlands talige teksten eigenlijk zijn.
We eindigden in een cirkel om het kampvuur heen. De armen om elkaar heen geslagen. Afscheid nemen bestaat niet kwam op. Welke idioot dat nou op gezet had weet ik niet, maar dat is natuurlijk een tranenrollertje.
Afscheid nemen bestaat niet en toch voelt het als een einde, terwijl we het weekend nadat we terug komen alweer bij elkaar in de schoolbanken zitten. Waar we elkaar zullen begroeten met “Morningszzzz, biltongetje?”
En andere inside jokes. Al die dingen die we samen hebben meegemaakt, waar we nu om kunnen lachen, huilen en samen de dingen die we samen kunnen delen.
Dat is dat stukje Nederland dat ik had meegenomen naar Zuid Afrika, al die Hotello’s bij elkaar, en als een soort vergrote lading vol met souvenirs, herinneringen en vergrote vriendschappen gaat dat mee terug neem naar Nederland. Helaas zijn er ook dingen die je achterlaat, want zoals David, die zien we waarschijnlijk nooit meer terug net zoals de andere kennissen en vrienden die we hier hebben opgedaan. De wereld wordt steeds kleiner door het reizen, dat gemakkelijker gaat en goedkoper wordt, maar om in de nabije toekomst nog een keer naar Zuid Afrika te gaan is de wereld nog net iets te groot en door mij nog onontdekt. Eerst maar eens de rest van dat bucketlistje afstrepen.
Het is jammer, dat de kennissen of vriendschappen in een ander land opeens een tijdslimiet krijgen. Maar ja, dat wist je van te voren, dat heb je nou eenmaal op het moment dat je gaat reizen. Dan heb je vaak korte, maar heftige vriendschappen. Ik heb zo’n hekel aan het woord heftig of het woord intens, maar op dit moment weet ik even geen beter woord om het mee te vergelijken. Het zijn intense vriendschappen, omdat je samen ervaringen deelt. Dingen voor het eerst in je leven doet. Omdat je samen dingen mee maakt die niet per se leuk of fijn zijn, maar waar je daarna wel samen over praat en het samen verwerkt. Een vriendschap wordt zo hecht omdat je in een ander land niet in je comfortzone zit en telkens blijft ontdekken, van nieuwe plekken tot nieuwe mensen tot aan de ins en outs van de cultuur. Deze gebeurtenissen blijven je vaak beter bij dan een gebeurtenis in je dagelijks leven, wanneer je toch al zo in je eigen routine zit en elke dag op elkaar lijkt. Op een andere plek, uit die routine, lijkt elke dag wel anders en lijkt elke gebeurtenis wel op je netvlies gebrand en dus weet je ook met wie je dit alles hebt meegemaakt. Zo kan je een vriendschap ook onmogelijk vergeten.
Het is nog maar 1,5 week om deze onvergetelijke tijd en vriendschappen daadwerkelijk te ervaren. Daarna is het alleen maar nagenieten van de mooie tijd die we hebben gehad. Het terug kijken van de foto’s en het nalezen van de blogs en mijn dagboek. Soms is nagenieten nog bijna lekkerder, dan weet je pas echt hoe je je toen eigenlijk voelde.